خوبِ بزرگ، بدِ پنهان، زشتِ آشکار؛ روایت عریان از سفر پزشکیان به کهگیلویه و بویراحمد
به گزارش خبرنگار تابناک از استان کهگیلویه و بویراحمد، سفر مسعود پزشکیان به کهگیلویه و بویراحمد، پس از ماهها ابهام و تأخیر، در روز پنجشنبه ۱۳ آذر انجام شد؛ سفری که برخلاف الگوی تاریخی سفر رؤسای جمهور به این استان، نه با غوغای استقبالهای چنددههزارنفری همراه بود و نه با کاروانهای طولانی خودرو، محدودیتهای امنیتی گسترده یا برنامههای پرهزینه. همین نقطه آغاز، این سفر را به تجربهای متفاوت تبدیل کرد؛ تجربهای که باید آن را در سه لایه خوب، بد و زشت واکاوی کرد.
خوب | تغییر پارادایم، شفافیت بیسابقه و اعتبارات تاریخی
کوچکترین سفر تشریفاتی در تاریخ استان
پزشکیان با حذف تقریباً کامل تشریفات، سفری کمهزینه و کمحاشیه داشت. نه جایگاههای میلیاردی، نه مراسمهای نمایشی، نه کاروانهای سنگین و نه اتاقهای فرمان امنیتی گسترده. این مدل سفر، اگر به رویه تبدیل شود، میتواند یکی از اصلاحات مهم در مدیریت کشور باشد؛ زیرا:
هزینهها را کاهش میدهد.
دسترسی به جلسات تخصصی را افزایش میدهد؛ و فضای سفر را از نمایشهای پوپولیستی دور میکند.
پخش زنده جلسات؛ یک انقلاب کوچک در شفافیت
پخش زنده همه جلسات، اقدامی کمسابقه بود. مردم برای نخستینبار دیدند پشت درهای بسته چه میگذرد؛ چه گفته میشود، چه استدلالهایی مطرح میشود و چه کسانی واقعاً کارشناساند. این سطح از شفافیت، مطمئناً مطالبهای تکرارشونده برای سفرهای بعدی خواهد شد.
حضور منظم و دعوت از گروههای متنوع اجتماعی و تخصصی
بر خلاف سفرهای گذشته که «جلسهسازی» و «دعوتهای جناحی» در آن پررنگ بود، اینبار گسترهای از نخبگان، دانشگاهیان، فعالان محیطزیست، فرهنگیان، هنرمندان و بخش خصوصی حضور داشتند. هرچند انتخابها بینقص نبود، اما ساختار جلسه تخصصی نزدیکتر از همیشه به استاندارد حرفهای بود.
اعلام بزرگترین بسته سرمایهگذاری تاریخ کهگیلویه و بویراحمد
در پایان سفر، رئیسجمهور مجموع سرمایهگذاریها و اعتبارات را بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد؛ رقمی که در صورت تحقق، میتواند وضعیت زیرساختی استان را متحول کند. سرمایهگذاری در حوزه نفت و گاز، اعتبارهای دولتی، تسهیلات بانکی و ورود بخش خصوصی به پروژههای مختلف، مهمترین بخشهای این بسته بودند.
اگر تنها بخشی از این عدد عملی شود، استان از یک منطقه حاشیهنشین توسعه، به یک کانون سرمایهگذاری تبدیل خواهد شد.
بد | فقدان مدیریت مطالبات، آمارهای اغراقآمیز و فرصتسوزی اجتماعی
بزرگترین حلقه مفقوده سفر: «مدیریت مطالبات مردم»
در روز سفر روشن شد که استان برنامهای واحد، منسجم و کارشناسیشده برای طرح نیازهای واقعی ندارد.
با وجود همه امتیازات مثبت، یکی از نقاط ضعف این سفر، نبود یک مطالبهنامه مشخص و مورد توافق بود. تجمعات پراکنده برخی گروهها که بیشتر حول مخالفت با سدهایی خارج از اختیار استان میچرخید، باعث شد فرصت طرح مطالبات واقعی استان در حوزه آب ـ مانند تکمیل سد تنگسرخ یا آغاز عملیات سد آبریز ـ به طور کامل از دست برود.
استان در مقابل سفر رئیسجمهور، نه «لیست اولویت» داشت، نه «مستند کارشناسی»، نه «مسیر مشخص مطالبهگری».! به گونه ای که این خلأ، دستاورد مطالبهمحور سفر را کاهش داد.
آمارهای عجیب مسئولان و واکنش صریح رئیسجمهور
ارائه ارقام غیرواقعی، یکی از نقاط ضعف سفر بود. برخی مسئولان در تلاش برای نشان دادن عملکرد یکساله دولت، به آمارهای اغراقآمیز متوسل شدند. از ادعای سرمایهگذاری چند میلیارد دلاری تا رتبههای عجیب در تولید گاز، مواردی بود که پزشکیان نسبت به صحت آنها تردید نشان داد و خواستار بررسی دقیقتر شد. چنین رویکردی نهتنها پیام مثبتی نداشت بلکه تصویر مدیریتی استان را تا حدودی مخدوش کرد..
برجسته نکردن بحران آب واقعی استان
در حالی که کلیپهایی از آبرسانی با تانکر و بحران عشایر منتشر شد.
تنش آبی شهر یاسوج – که یکی از بحرانیترین پروندههای آب کشور است – در گزارشهای رسمی بازتاب کافی نداشت.
این در حالی است که، سرانه آب پایدار یاسوج بسیار پایین است، منابع آب زیرزمینی در حال فرونشستاند؛ و شبکه فرسوده تا ۳۵٪ پرت آب دارد.و در واقع اینجا و در این سفر، «فرصت طرح یک مطالبه حیاتی» از دست رفت.
زشت | سوءاستفاده از اعتراضات، بیبرنامگی مزمن و میدان دادن به حاشیهها
مصادره اعتراضات توسط افراد فرصتطلب
در تجمعهای پیرامون موضوعات زیستمحیطی، برخی افراد غیرمرتبط با رفتارهای، تند، توهینآمیز و شعارهای ساختارشکنانه، فضای اعتراض تخصصی را از دست کارشناسان واقعی خارج کردند. این رفتار، مطالبهگری استان را «غیراستاندارد» و «بیسازمان» نشان داد و به جای کمک، به حرکتهای محیطزیستی ضربه زد.
نبود «سند جامع مطالبهگری»
یکی از خبرنگاران محلی دقیق نوشت:
«استانهای دیگر در سفرهای رئیسجمهور، هیچوقت همه داشتههای خود را بیمحابا رو نمیکنند. ما، اما نه سلیقه مشخصی داریم، نه برنامهای تدوین کردهایم، نه مدیریت واحدی.»
این واقعیتی است که سالهاست استان را از بهرهبرداری صحیح در سفر مقامات محروم کرده است.
تصویرسازی دوگانه از استان
از یک طرف کلیپهایی از عشایر تشنه و از سوی دیگر آمارهای عجیب رشد و توسعه. عملا به عنوان یک تناقض آشکار، تصویر واقعی استان را مخدوش کرد.
استان یا «بسیار محروم» تصویر شد یا «بسیار پیشرفته»، در حالی که حقیقت، ترکیبی از هر دو است.
سفر کوتاه، پیامهای بلند
سفر پزشکیان یک تجربه مهم بود؛ سفری که نشان داد: میتوان بدون تشریفات، سفر مؤثر داشت، جلسات را شفاف برگزار کرد، و اعتبارات بزرگ جذب کرد اما اگر مدیریت مطالبهگری اصلاح نشود، بسیاری از فرصتها ماند آنچه در سفر اخیر رییس جمهور گذست، از دست خواهد رفت.
این سفر، تصویری روشن از آینده به ما داد: اگر استان یاد بگیرد منسجم مطالبه کند، میتواند از یک استان حاشیهای، به بازیگری مؤثر در توسعه جنوب کشور تبدیل شود.
در غیراین صورت، خوبیها، بدیها و زشتیها همچنان در چرخهای تکرارشونده باقی خواهند ماند.
انتهای پیام/