به گزارش تابناک یزد،گرافیک یا ارتباط تصویری از کاربردی ترین هنرهاست و ارتباط با موضوعات دیداری در آن از طریق نگاه و حس دیداری میسر می شود.
مرتضی ممیز پدر گرافیک ایران می گوید: «هنرمند گرافیست نزدیکترین و آشناترین هنرمند به جامعه است . هنر او مانند معماری هنری است که فقط در ایام فراغت انسانی مصرف نمی شود بلکه در همه لحظات زندگی فعال او کاربرد دارد .»
گرافیک محیطی از ارکان مهم و اصلی زندگی اجتماعی و شهری است. هر چیزی که در حوزه نشانه های دیداری هنرهای زیبا در سطح جامعه به کار رود و نظر مخاطب را به خود جلب کند . در حیطه ی گرافیک محیطی قرار دارد. اساساً گرافیک محیطی ابتدا با هدف زیبایی و آرامش بصری جامعه شهری و سپس با هدف اطلاع رسانی بوجود آمد.
گرافیک محیطی حوزه های مختلفی از هنرهای تجسمی ، علوم ارتباطات ، شهرسازی، مدیریت هنری و.... را در کنار یکدیگر به کار می بندد تا زیباسازی شهری و هویت بصری را به وجود آورد. یکی از اهداف گرافیک محیطی ایجاد منظر زیبای بصری در جامعه می باشد و چون زیبایی مخلوق نظم، تعادل، تقارن، توازن، آراستگی، ریتم، حرکت، سکون و ارتباط و قانون مندی بین این اجزاست، با توجه به گرافیک شهری می توان فضایی سالم، پرنشاط و فعال برای شهروندان ایجاد کرد.
حال پرسش اساسی این است که آیا گرافیک محیطی شهر بوشهر با وجود آن همه اغتشاش و بی نظمی در ترکیب، نمایانگر هویت این شهر یا ذوق و سلیقه ی شهروندان است؟
هجوم عناصر و مولفه های مختلف دیداری در بوشهر چنان افسار گسیخته است که ذهن مخاطب مدام در حال تفسیر متن های پیش رو از رنگ ها ، شکل ها ، جنس ها و رسانه های مختلف است. گرافیک محیطی شهر بوشهر نه تنها اطلاعات را به مخاطب منتقل نمی کند بلکه او را دچار سردرگمی و مشکل نیز می کند. اغلب عوامل گرافیک محیطی در جای صحیح خود ننشسته اند و به همین دلیل خاصیت خود را از دست داده اند.
به عنوان نمونه، پر بیراه نیست اگر اصلی ترین میدان بوشهر، یعنی میدان امام را به نیازمندی های روزنامه همشهری تشبیه نمائیم که در آن از تبلیغ گردوی اعلای تویسرکان تا تبلیغ ساعت وستندواچ را می توان مشاهده نمود و چهار طرف آن بوسیله انواع سازه ها و پیکره های فلزی بد قواره کادوپیچ گردیده است.
در حالی که میدان ها مراکز توجه عینی عابران و سواره ها هستند و از نظر بصری به مجسمه و اثری که در مرکز یک میدان باشد، به دلیل مرکزیت بیش از هر محیطی توجه مخاطبانش را به خود جلب می کند ولی در این میدان بغیر از نازیبایی و آشفتگی های بصری، چیز دیگری را نمی توان مشاهده نمود و این میدان نمونه بارز بی هویتی بصری می باشد.
عامل اصلی نابسامانی گرافیک شهر بوشهر، متولی این امر یعنی شهرداری می باشد. برای مثال دریا تنها عامل زیبایی و گرافیک محیطی بوشهر می باشد، اما شهرداری با برپایی غرفه در ایام نوروز و نصب داربست، این زیبایی محیطی و شناسنامه شهر بوشهر را کور می کند.
این مساله در مورد سایه بان ها نیز صادق است. شهرداری برای کسب درآمد بیشتر، با از بین بردن سایه بان های موجود که در بهترین نقطه ساحلی (بعداز رافائل) و پارک مصلی نصب گردیده بود اقدام به اجاره آن ها بعنوان غرفه های فروش کالا نموده که تنها کاربرد درآمدی دارد و در مجموع فضاهای طبیعی را از بین برده است.
هر چند اشاره به همه ابعاد پارازیت های محیطی در شهر بوشهر در این مجال نمی گنجد اما باید در نظر داشت که امروزه آلودگی بصری مزاحم شهری یکی از عوامل ناهنجاری های اجتماعی است، زیرا شهر را غیر قابل تحمل می کند و در چنین شرایطی زمینه های خشونت و وندالیسم بروز می یابد.
امید است شهردار جدید بوشهر با بهره گیری از مشاوران هنری در حوزه ی زیبایی شناسی، آرامش بصری از دست رفته را به (شهر دریاها) باز گردانده و چاره ای اساسی برای این آشفتگی بصری بیاندیشد.
منابع :1-حرفهای تجربه –مجموعه مقالات مرتضی ممیز-نشر کتاب آبان
2-مواجهه با دیگری فرهنگی – کریستینا لیونگبرگ- ترجمه تینا امراللهی – نشر علم
3-نقش و تأثیر گرافیک محیطی – محمد رضا غفاری – کتاب ماه هنر شماره 153