دلایل ناترازی برق در کشور و پیشنهادات اجرایی که برای حل مشکل میبایست صورت پذیرد
ناترازی برق در ایران به معنی عدم تعادل بین تولید و مصرف برق است که منجر به قطعی‌های مکرر و مشکلات در تأمین پایدار انرژی می‌شود.
به گرارش تابناک مرکزی،ناترازی برق در ایران به معنی عدم تعادل بین تولید و مصرف برق است که منجر به قطعی‌های مکرر و مشکلات در تأمین پایدار انرژی می‌شود. این مشکل چند عامل اصلی دارد که به طور کلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1.ا فزایش مصرف برق:
رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی، افزایش صنایع و گسترش استفاده از وسایل الکترونیکی و سرمایشی باعث افزایش شدید مصرف برق شده است. این روند رشد مصرف گاهی با رشد تولید برق هماهنگ نیست.
2. ظرفیت محدود تولید برق:
بسیاری از نیروگاه‌های تولید برق ایران قدیمی هستند و با تکنولوژی‌های منسوخ کار می‌کنند. همچنین عدم توسعه کافی نیروگاه‌های جدید برای افزایش تولید برق، باعث محدودیت در تولید می‌شود.
3. هدررفت انرژی:
شبکه توزیع برق در ایران کارایی مناسبی ندارد و درصد زیادی از برق تولیدی در مسیر انتقال و توزیع هدر می‌رود. قدیمی بودن تجهیزات شبکه و زیرساخت‌های ناکافی در این امر موثر است.
4. وابستگی به منابع انرژی فسیلی:
بخش عمده‌ای از برق ایران از نیروگاه‌های حرارتی که از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند، تامین می‌شود. این نیروگاه‌ها بازدهی نسبتاً کمی دارند و همچنین با افزایش مصرف گاز و سوخت در فصل‌های سرد، تامین سوخت برای نیروگاه‌ها دشوارتر می‌شود.
5. عدم سرمایه‌گذاری کافی در انرژی‌های تجدیدپذیر:
با وجود پتانسیل بالای ایران در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر (مانند انرژی خورشیدی و بادی)، سرمایه‌گذاری و توسعه این منابع در حد لازم نبوده است.
6. ناتوانی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی:
تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بانکی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید برق را دشوار کرده و برنامه‌های توسعه برق‌رسانی را تحت تأثیر قرار داده است.
7. مدیریت نادرست منابع:
عدم هماهنگی مناسب بین تولید و مصرف برق، سیاست‌های نادرست در تعیین تعرفه‌های برق، و همچنین مدیریت ناکارآمد در بخش انرژی از عوامل دیگر ناترازی برق در ایران هستند.
---
●پیشنهادات برای حل مشکل ناترازی برق:
1. توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر:
سرمایه‌گذاری در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی می‌تواند به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کند و تأمین پایدار انرژی را افزایش دهد. ایران با داشتن پتانسیل بسیار در این زمینه، می‌تواند به مرور زمان این منابع را جایگزین انرژی‌های سنتی کند.
2. بهبود بهره‌وری نیروگاه‌ها:
افزایش بازدهی نیروگاه‌های موجود و مدرن‌سازی آنها، علاوه بر ساخت نیروگاه‌های جدید با فناوری‌های بهینه، می‌تواند تولید برق را افزایش داده و مصرف سوخت را کاهش دهد.
3. کاهش هدررفت انرژی در شبکه توزیع:
ارتقاء و بازسازی شبکه توزیع برق، نصب سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی و استفاده از فناوری‌های جدید در بخش انتقال برق، می‌تواند هدررفت برق را به حداقل برساند.
4. اصلاح تعرفه‌های برق:
تعیین تعرفه‌های معقول و هوشمند برای مصرف‌کنندگان خانگی و صنعتی، به گونه‌ای که باعث تشویق به مصرف بهینه و کاهش مصرف اضافی برق شود. همچنین، تبیین سیاست‌های تشویقی برای استفاده از تکنولوژی‌های کم‌مصرف.
5. مدیریت تقاضا و زمان‌بندی مصرف:
تشویق مردم به استفاده از برق در ساعات غیر اوج و به‌کارگیری سیستم‌های مدیریت بار، می‌تواند باعث کاهش بار اضافی در شبکه برق شود.(این کار به سادگی با نصب کنتور های هوشمند قابل اجراست.)
6. سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های جدید و ذخیره‌سازی انرژی:
تحقیق و توسعه در زمینه ذخیره‌سازی برق، مانند باتری‌های بزرگ و فناوری‌های ذخیره انرژی می‌تواند به کاهش مشکلات ناشی از نوسانات مصرف کمک کند.
7. تشویق به بهره‌وری انرژی:
اجرای برنامه‌های آموزشی برای مصرف‌کنندگان به منظور افزایش آگاهی از مصرف بهینه انرژی و ارتقاء بهره‌وری در دستگاه‌های برقی می‌تواند تاثیر قابل توجهی در کاهش مصرف داشته باشد.
8. جذب سرمایه‌گذاری خارجی:
با بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد محیطی مساعد برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی، می‌توان منابع مالی جدیدی برای توسعه زیرساخت‌های برق جذب کرد.
نظام الملکی کارشناس صادرات
۱۴۰۳/۶/۲۷